Złamanie głowy kości promieniowej

Złamania głowy kości promieniowej powstają często na skutek upadku na wyciągniętą przed siebie kończynę górną. Jest to dość powszechny uraz sportowy a szczególną grupą osób na niego narażonych są snowboardziści. Niektóre z tych złamań, ze względu na swój charakter, wymagają leczenia operacyjnego, jednak w większości mogą być leczone zachowawczo.

Pacjenci po urazie odczuwają silny ból stawu łokciowego. Pojawia się ograniczenie jego ruchomości oraz dochodzi do powstania obrzęku. Dodatkowo narastają problemy z wykonaniem pełnego ruchu zgięcia i prostowania łokcia czy nawracania przedramienia. W miejscu złamania może pojawić się silny ból przy dotyku.

Badanie zaczynamy od oceny chorego przez lekarza. W prostych złamaniach wystarczy wykonanie zdjęcia rentgenowskiego stawu łokciowego. Należy pamiętać, że złamania bez przemieszczenia mogą być trudne do rozpoznania a o jego rozpoznaniu może decydować badanie kliniczne. W przypadkach bardziej skomplikowanych może być konieczne wykonanie badania tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.

Większość izolowanych złamań głowy kości promieniowej można leczyć nieoperacyjnie. Leczenie złamania bez lub z niewielkim przemieszczeniem odłamów polega na unieruchomieniu kończyny za pomocą temblaka oraz stopniowych ruchach czynnych po upływie już nawet 24-48 godzin. Złamania te prawie zawsze dobrze się goją w miarę upływu czasu i nie powodują istotnego upośledzenia funkcji kończyny. Chorą kończynę należy odciążać przez okres około od 3 do 6 tygodni.

Przy złamaniach z przemieszczeniem zazwyczaj stosowana jest repozycja otwarta ze stabilizacją wewnętrzną. Stabilne zespolenie odłamów głowy kości promieniowej daje możliwość odtworzenia powierzchni stawowej oraz wczesnego wdrożenia ruchów stawu łokciowego. W przypadku braku możliwości stabilnego zespolenia konieczne może być jej usunięcie. Wieloodłamowe złamania głowy kości promieniowej z brakiem możliwości  stabilizacji lub urazy powodujące niestabilność łokcia oraz przedramienia mogą być wskazaniem do założenia jej  endoprotezy.  Sposób leczenia jest dobierany indywidualnie.

Staw łokciowy jest niezwykle ważnym stawem w prawidłowym funkcjonowaniu w życiu codziennym, a upośledzenie jego ruchomości stanowi istotny stopień inwalidztwa, zwłaszcza w zawodach wymagających precyzyjnych ruchów. W badaniach klinicznych zaobserwowano liczne powikłania po usunięciu głowy kości promieniowej, co skutkowało koniecznością opracowania nowych rozwiązań. Choroby zwyrodnieniowe czy urazy stawów  powodują konieczność ich zastąpienia sztucznymi implantami biomedycznymi, czyli endoprotezami. Przełomowe było opracowanie endoprotezy głowy kości promieniowej, której jednym ze współautorów jest Polak Prof. Stanisław Pomianowski.  Umożliwiła ona leczenie wieloodłamowych złamań w przypadku, gdy repozycja odłamów i ich stabilna osteosynteza jest niemożliwa. Daje to szansę na zapewnienie chorym lepszego komfortu życia. Wiek chorego nie jest przeciwwskazaniem do zabiegu.

Postępowanie pooperacyjne jest zróżnicowane i w zależności od sposobu leczenia dobierane przez lekarza prowadzącego indywidualnie. Zazwyczaj wystarczające jest zastosowanie opatrunku uciskowego, bez konieczności unieruchomienia kończyny w opatrunku gipsowym, z wdrożeniem ruchów biernych i czynnych w granicach tolerancji w pierwszych dobach po zabiegu operacyjnym.