Skręcenie stawu skokowego – Czym jest? Jaki są jego objawy?
Uraz skrętny stawu skokowego, popularnie zwany „skręceniem kostki” jest jednym z najczęściej zgłaszanych urazów na Izbie Przyjęć/SOR. O skręcenie stawu skokowego mówimy kiedy w efekcie złego nadepnięcia lub poślizgnięcia się dochodzi do nadmiernego rozciągnięcia tkanek miękkich tj. Więzadeł stawu z uszkodzeniem torebki stawowej w efekcie czego może dojść do ich naciągnięcia lub nawet naderwania. Najczęściej uszkodzeniu ulega więzadło skokowo-strzałkowe przednie (ang. ATFL) znajdujące się po stronie bocznej stawu.
Wyróżniamy 3 stopnie skręceń stawu skokowego. W przypadku łagodnego skręcenia stawu (stopień I) najczęstszymi objawami są dolegliwości bólowe, obrzęk stawu oraz niekiedy niestabilność stawu. W sytuacji kiedy mamy urazów II i III stopnia wspomnianym wcześniej objawom może towarzyszyć pojawienie się krwiaka podskórnego w okolicy stawu skokowego.
Skręcenie stawu skokowego – Diagnostyka
Podstawą diagnostyki przy skręceniu stawu skokowego jest badanie obrazowa RTG kostki. Badanie to pozwala wykluczyć tzw. złamania awulsyjne. Należy pamiętać, że badanie RTG nie obrazuje tkanek miękkich lecz pozwala lekarzowi wykluczyć w obrębie stawu obecność złamań. Złamania awulsyjne są złamaniami kości, powstałymi na skutek nadmiernego pociągnięcia przez przyczepione do nich więzadła.
W przypadku poważniejszych urazów może być koniecznie rozszerzenie diagnostyki o badanie USG lub rezonans magnetyczny.
Skręcenie stawu skokowego – leczenie i rehabilitacja
Istotą leczenia skręcenia stawu skokowego jest wczesne zaopatrzenie urazu oraz skuteczna rehabilitacja. Bezpośrednio po urazie należy warto zastosować zasadę RICE:
- Rest – odciążenie kończyny, poruszanie się z pomocą kul łokciowych, ograniczenie aktywności fizycznej
- Ice – zimne okłady zwłaszcza na początku ostrej fazy
- Compression – ucisk stawu opaską elastyczną sięgającą od palców stopy aż do połowy podudzia
- Elevation – elewacja kończyny celem zmniejszenia obrzęku
Oprócz zastosowania metody RICE na początku leczenia fazy ostrej warto włączyć niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) w postaci leków doustnych oraz unieruchomienie chorej kończyny w szynie gipsowej.
W przypadku urazów II i III stopnia, kiedy to może dojść do całkowitego zerwania więzadeł lub w przypadku nawracających urazów skrętnych stawu konieczne może być leczenie operacyjne. Przykładem takiego leczenia jest artroskopowa rekonstrukcja uszkodzonych więzadeł.
Na każdym etapie procesu leczenia kluczowa jest współpraca lekarza z fizjoterapeutą. Zabiegi rehabilitacyjne powinno się rozpocząć od samego początku terapii. Jednoczesna farmakoterapia z odpowiednią rehabilitacją niewątpliwie skróci czas rekonwalescencji, jak również pomoże uzyskać trwały efekt wyleczenia.
Skręcenie stawu skokowego – jak uniknąć kontuzji w przyszłości?
W celu uniknięcia ponownych skręceń istotne jest wykonywanie ćwiczeń rozgrzewających przed wysiłkiem fizycznym/treningiem, zwracanie uwagi na odpowiednio dobrane obuwie dostosowane do uprawianej dyscypliny oraz utrzymanie prawidłowej wagi ciała.
