Rehabilitacja po przebyciu zakażenia COVID-19

Zmęczenie i duszność to najczęściej zgłaszane długotrwałe dolegliwości u osób wcześniej zakażonych koronawirusem. Według literatury, aż jedna trzecia pacjentów ma powikłania po chorobie wywołanej wirusem SARS-COV-2.

COVID-19 i późniejsze powikłania
Pacjenci skarżą się przede wszystkim na uporczywą duszność i zmęczenie, którym towarzyszą pewne lub duże trudności w chodzeniu, podnoszeniu, noszeniu, wchodzeniu po schodach i chodzenie szybko, nawet kilka miesięcy po wystąpieniu choroby. Te dwa pierwsze objawy ze strony układu oddechowego należą również do 5 najczęstszych objawów po przebyciu Covid-19. Patofizjologia zakażenia COVID-19 nie ogranicza się tylko do płuc, ale powoduje kaskadę zdarzeń ogólnoustrojowych, wpływających na różne narządy i tkanki. Bez względu na stopień ciężkości przebiegu choroby, u ozdrowieńców mogą wystąpić rozmaite powikłania, które określamy w literaturze mianem „zespołu pocovidowego”. Często wymagają one późniejszej długotrwałej rehabilitacji.

Co powinno niepokoić Pacjenta?
Tak naprawdę, wszystkie objawy symptomy i dolegliwości, które zaczęły występować po przebytej infekcji, a były nieobecne przed zachorowaniem. Wielu pacjentów zmaga się z problemem zmniejszonej wydolności fizycznej i tolerancji wysiłku. Dotyczy to również osób, które w przeszłości były bardzo sprawne oraz aktywne fizycznie.

Jak diagnozować problemy po przebytej infekcji?
Ocena stanu zdrowia po przebytej infekcji oraz wykrycie potencjalnych powikłań możliwe jest dzięki wykonaniu badań obrazowych (takich jak RTG klatki piersiowej), jak również badaniom funkcjonalnym stosowanym w fizjoterapii. Istotnym elementem takiej oceny jest badanie wzorca oddechowego, czyli sposobu w jaki oddychamy. Prawidłowo, u każdej zdrwej osoby powinien dominować oddech przeponowy. U pacjentów po przebytym COVID-19, ze względu na osłabienie przepony, często dominuje oddychanie torem górnożebrowym z równoczesnym dużym zaangażowaniem pomocniczych mięśni oddechowych, które powinny być aktywowane dopiero przy zwiększonym wysiłku fizycznym, a nie oddychaniu w warunkach względnem spoczynku lub np. spaceru.

Rehabilitacja po COVID-19
Biorąc pod uwagę jak duże utrudnienie w wykonywaniu czynności dnia codziennego sprawiają problemy oddechowe, jednym z głównym aspektów usprawniania pacjentów jest rehabilitacja oddechowa. Możemy tutaj stosować szereg ćwiczeń połączonych dla rąk i nóg w połączeniu z oddychaniem. Prostym przykładem ćwiczenia będą np krążenia ramion w przód i tył w połączeniu z mocnym i głębokim wdechem. Ćwiczenie oddechowe tak naprawdę możemy wplatać w dowolne ćwiczenie wykonywane przez nas nawet w warunkach domowych. Kolejnym przykładem ćwiczenia będą przysiady. Po wykonaniu pierwszej części ćwiczenia w której opuszczamy biodra z pozycji stojącej w dół, jednocześnie zginając nogi w kolanach, kolejna jego faza związana z powrotem do pozycji stojącej jest bardzo dobrym ćwiczeniem wzmacniającym nasz główny mięsień oddechowy, którym jest wspomniana wyżej przepona. Istotna jest również edukacja pacjenta w zakresie prawidłowego oddychania torem przeponowym.