Ból bocznego przedziału stawu łokciowego, powszechnie zwany łokciem tenisisty, należy do grupy tak zwanych entezopatii, czyli chorób wynikających z długotrwałego przeciążenia lub z sumowania mikrourazów przyczepu ścięgna. W przypadku łokcia tenisisty patologia dotyczy przyczepów ścięgien prostowników promieniowych nadgarstka oraz prostownika wspólnego palów.
Łokieć tenisisty nie zawsze ma związek z uprawianiem sportu, w tym wymienionego już tenisa. Istnieje cała grupa zawodów, zarówno fizycznych jak i umysłowych, których przedstawiciele są narażeni na pojawienie się dolegliwości bólowych bocznego przedziału stawu łokciowego. Ma to związek ze specyficznym ustawieniem kończyny w pracy czy wykonywaniu powtarzających się wielokrotnie tych samych ruchów. Przyjmuje się, że łokieć tenisisty występuje w 3% populacji a częstość jego występowania zwiększa się po 35 roku życia.
Dolegliwości bólowe są najczęściej łatwe do zlokalizowania, punktowe, dotyczą bocznej powierzchni łokcia i promieniują najczęściej do przedramienia. W rzadkich przypadkach ból ma charakter rozlany a pacjent ma trudności z jego umiejscowieniem. Nietypowy charakter bólu może świadczyć o jednej z patologii, z którymi łokieć tenisisty należy różnicować. W przypadku łokcia tenisisty pacjent podaje narastanie bólu podczas nawracania i odwracania przedramienia a także przy prostowaniu nadgarstka. Niekiedy chory skarży się na osłabienie siły mięśniowej ręki i palców.
W przypadku podejrzenia łokcia tenisisty powinniśmy trafić do lekarza ortopedy. Po zebraniu wywiadu i badaniu fizykalnym lekarz może zlecić dodatkowe badania obrazowe, z których najbardziej popularne są klasyczne zdjęcia RTG czy badanie USG. W rzadkich, uzasadnionych przypadkach, wykonuje się dodatkowe badania radiologiczne, takie jak na przykład badanie rezonansu magnetycznego.
Po zbadaniu chorego należy rozpocząć leczenie. W pierwszej kolejności należy unikać obciążeń wywołujących ból i włączyć zabiegi rehabilitacyjne. Fizjoterapia ma tutaj dosyć duży wachlarz możliwości, od terapii manualnej, przez mobilizacje mięśniowo- powięziowe po zabiegi z wykorzystaniem fizykoterapii, na przykład krioterapię. Wiele korzyści dają również akupunktura czy fala uderzeniowa.
Obecnie staramy się unikać unieruchomienia gipsowego czy stosowania zablokowanej ortezy z regulacją kąta zgięcia. Niewielkie ortezy stosowane w łokciu tenisisty od lat mogą się okazać w tym przypadku pomocne.
Przy braku poprawy lekarz może zdecydować o konieczności włączenia farmakoterapii. Oprócz klasycznego leczenia przeciwzapalnego i przeciwbólowego, stosowanego tak doustnie jak i miejscowo, można rozważyć ewentualne podanie miejscowe leków w formie iniekcji. Iniekcje te, tak sterydowe jak również innych substancji leczniczych, na przykład osocza bogatopłytkowego czy podobnie działających preparatów leczniczych krwiopochodnych pochodzenia autogenicznego, kolagenu czy odpowiedniego kwasu hialuronowego mają wielu zwolenników jak i przeciwników. Decyzję o wyborze właściwego sposobu leczenia podejmuje każdy lekarz indywidualnie, oczywiście w porozumieniu z chorym.
W przypadku niepowodzenia leczenia nieoperacyjnego należy rozważyć zabieg operacyjny, tzw. operację sposobem Nirschla, polegającą na częściowym odłuszczeniu przyczepu prostowników z wycięciem zmian zapalnych ścięgna prostownika nadgarstka krótkiego.
Należy pamiętać, że zarówno po podaniu miejscowym leków jak i po zabiegu operacyjnym obowiązkowa jest dalsza rehabilitacja pacjenta.
